Wynajmujesz mieszkanie, ale nie wiesz, czy możesz podnieść czynsz? Podpowiemy jak zmienić wysokość opłat za wynajem, aby było to zgodne z prawem. Dowiesz się również czy najemca może się nie zgodzić na podwyżkę czynszu.
Czynsz najmu i opłaty za użytkowanie lokalu można podnieść jedynie w uzasadnionych przypadkach. Reguluje to ustawa z 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorskich, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego. Przepisy tej ustawy normują procedurę zmiany czynszu oraz wskazują przesłanki umożliwiające podwyższenie opłat i dopuszczalną częstotliwość ich dokonywania.
fot. AndreyPopov/bigstockphoto.com
Jak zatem wygląda procedura zmiany czynszu? Po pierwsze, chcąc podnieść najemcom czynsz, w pierwszej kolejności należy go im wypowiedzieć. Wypowiedzenie powinno nastąpić najpóźniej na koniec miesiąca, a także trzy miesiące naprzód, o ile w umowie najmu nie ustaliliśmy dłuższego okresu wypowiedzenia. W praktyce wygląda to tak, że jeżeli wypowiemy czynsz lokatorom w styczniu, to podwyżka zacznie ich obowiązywać w maju. Nie zapominajmy o tym, aby wypowiedzenie dać na piśmie. Jeśli zaś chodzi o inne opłaty, które nie są zależne od właściciela, wówczas należy przedstawić lokatorom ich wysokość.
Musimy mieć na uwadze to, że najemca wcale nie musi się zgodzić na podwyżkę czynszu. Wcześniej wspomniana ustawa mówi o tym, że w ciągu dwóch miesięcy od dnia wypowiedzenia, najemca może odmówić na piśmie przyjęcia podwyżki. Oznacza to, że stosunek najmu po upływie okresu wypowiedzenia zostanie rozwiązany.
Poza tym lokator może również zakwestionować podwyżkę wnosząc do sądu pozew o to, czy podwyżka jest zasadna. W tym przypadku to właściciel musi udowodnić zasadność podwyżki. Ale najemca musi się liczyć z konsekwencjami, jeśli przegra sprawę. Nawet jeśli sąd uzna, że podwyżka była zasadna, ale w innej wysokości niż zaproponował wynajmujący, wówczas najemca będzie musiał zapłacić kwotę stanowiącą różnicę między podwyższonym a dotychczasowym czynszem albo innymi opłatami za używanie lokalu, za okres od upływu terminu wypowiedzenia.
Ustawa o ochronie praw lokatorskich, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego przewiduje także zaakceptowanie podwyżki w tzw. sposób milczący, czyli bez podejmowania żadnych działań. Wskutek tego po upływie okresu wypowiedzenia obie strony obowiązywać będzie podwyższony czynsz oraz opłaty.
Podwyższając czynsz warto również wiedzieć, że jeśli w wyniku podwyżki użytkowanie lokalu w skali roku przekroczy lub nastąpi z poziomu wyższego niż 3% wartości odtworzeniowej lokalu, wówczas taka podwyższa musi być uzasadniona. Właściciel zobowiązany jest w ciągu 14 dni od otrzymania pisemnego żądania najemcy przedstawić na piśmie przyczyny podwyżki i jej kalkulacji. W przeciwnym razie podwyżka będzie nieważna.
W jakich przypadkach możemy podwyższyć czynsz najmu określa również wcześniej przytoczona ustawa. Jedną z przesłanek zwiększenia czynszu może być fakt, że właściciel nie uzyskuje przychodów z czynszu, które zapewniają pokrycie kosztów utrzymania lokalu. Podwyżka będzie uzasadniona, jeśli właściciel nie otrzymuje zwrotu kapitału w określonej wysokości – nie wyższego niż 1,5% kosztów związanych z budową czy zakupem mieszkania lub nie wyższego niż 10% nakładów na remont i zwiększenie jego wartości. Oprócz tego wysokość podwyżki może być podyktowana tym, że właściciel nie wykazuje zysku z tytułu wynajmu mieszkania.
Zarówno wynajmujący, jak i najemca powinni wiedzieć, że podwyżki czynszu, a także innych opłat poza tymi, które są niezależne od właściciela, nie wolno przeprowadzać częściej niż co 6 miesięcy i w dodatku od dnia obowiązywania poprzedniej opłaty. Zaś jeśli chodzi o opłaty niezależne od właściciela wystarczy przedstawić najemcy zestawienie opłat i tym samym zobowiązać go do ich pokrywania.
Ustawa o ochronie praw lokatorskich, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego nie odnosi się wprost do waloryzacji czynszu najmu. Czy zatem do umowy najmu możemy wprowadzić klauzulę waloryzacyjną? Tak. Taka klauzula będzie zgodna z ustawą, o ile wskaźnikiem waloryzacji czynszu lub innych opłat będzie średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych GUS, a waloryzacja będzie dokonywana w terminach rocznych.
Dodaj komentarz